Op 30 mei organiseerde TransLab K zijn elfde Kampus: een reeks bijeenkomsten van mensen die actief zijn in een Kempens transitieproject rond gezonde voeding, mobiliteit, energie, cohousing, deeleconomie,…
Voor het eerst kozen we ervoor om een thematische bijeenkomst op te zetten (deze keer over ‘hernieuwbare energie’). En met de Kampus mikken we voortaan niet enkel op de gebruikelijke bezoekers als met andere actoren uit de regio: milieu- en duurzaamheidsambtenaren, milieuschepenen en mensen uit de sector van de hernieuwbare energie.
Niefhout
Die luisterden eerst naar Marc Machielsen, milieuambtenaar van de stad Turnhout. Marc is een enthousiast pleitbezorger van het warmtenet dat onder de wijk Niefhout, een nieuw Turnhouts stadsontwikkelingsproject, werd aangelegd. Deze Kampus vond trouwens plaats in de oude fabriekspanden van Atelfond, te midden van Niefhout.
[slideshare id=103591399&doc=aaa20180531pptwarmtenettranslabk-180629111138]Campina Energie
Vervolgens gaf Jef Van Eyck toelichting bij de plannen en doelstellingen van deze hernieuwbare energiecoöperatie. Hij praatte over het gerealiseerde windturbineparkproject en over de geplande zonne-energieprojecten.
[slideshare id=103592095&doc=ppcampinaenergievoortlk30052018-180629111908]Transitie naar gasloze wijken
Daarna was het de beurt aan Wouter Cyx die voor Kelvin Solutions de resultaten van een onderzoek over de transitie naar gasloze wijken toelichtte. Zij screenden woningen in de Turnhoutse Jef Buyckxstraat op de mogelijkheden en moeilijkheden om de woningen zodanig te renoveren dat ze niet langer op aardgas hoefden verwarmt te worden. De gedetailleerde onderzoeksresultaten tonen aan dat er nog veel informatie en evenveel subsidies zullen moeten worden aangeboden om burgers mee te nemen in het behalen van de vooropgestelde CO2 en EPC-normen tegen 2050.
[slideshare id=103592819&doc=presentatiekelvintranslabk-180629112702]Burgers aan het woord
Daarna spraken de aanwezigen over de vraag wat burgers en lokale overheden kunnen ondernemen om in eigen gemeente of regio te streven naar een concreet lokaal beleid inzake hernieuwbare energie.
Uit deze gesprekken selecteerden we volgende ideeën:
- Naast energie uit zon en wind moet onze regio voluit inzetten op diepe geothermie.
- Energie uit andere dan fossiele brandstoffen mag geenszins duurder zijn. Een ander prijsbeleid dringt zich op.
- Daken en tuinen moeten optimaal benut worden voor plaatsing van zonnepanelen, (hybride) warmtepompen, …
- De daken van gemeentelijke gebouwen moeten maximaal benut worden voor het plaatsen van zonnepanelen. De eigen bevolking moet bij zulke projecten betrokken worden (het zijn hun daken!)
- Gemeenten kunnen/moeten aansturen op collectieve renovatie van straten en wijken.
- Daar hoort een goede communicatiestrategie bij (buurtkranten, gemeentebladen,…) maar ook burenpremies en/of andere financiële stimuli, bv. via een groot investeringsfonds.
- Lokale transitiegroepen, wijkverenigingen, buurtcomités,… kunnen daarbij betrokken worden.
- Sensibiliseren, informeren, motiveren, … het zijn essentiële taken voor een lokale overheid en burgerinitiatieven om burgers te betrekken bij of aan te zetten tot concrete actie inzake hernieuwbare energie.
- Ook informatie over energiebesparing is essentieel in het behalen van de EPC normen, daar valt het meeste winst te boeken.
- Ondanks een groeiend bewustzijn van de klimaatproblematiek, schrikken de meeste mensen als duidelijk wordt wat van iedereen concreet wordt verwacht om de vooropgestelde internationale doelstellingen te halen.
- Gemeenschappelijk wonen, verplaatsen, aankopen, … en andere vormen van deeleconomie kunnen een (deel van de) oplossing zijn. Er wordt volop mee geëxperimenteerd, maar bij het merendeel van de bevolking moeten de geesten nog rijpen.
- De transitie naar een ander energiebeleid wordt steeds dwingender. Toch is er meer politieke moed nodig om de juiste beleidskeuzes te maken – hoe onpopulair die op het eerste zicht ook zijn voor de bevolking.
- Niet alleen de politici maar ook andere maatschappelijke spelers hebben daarbij een verantwoordelijkheid: bedrijfswereld, de bouwsector, middenveld, socio-culturele organisaties, burgers,…
- Een geïntegreerd, helder, gefaseerd en bindend langetermijnplan dringt zich op.
- Een belangrijke taak in het streven naar een efficiënter energiebeleid ligt ook bij de ruimtelijke planners. Anders, dichter en hoger bouwen heeft immers effect op het uitrollen van energienetten.
Wat neemt TransLab K zich voor?
TransLab K is verheugd over de vernieuwde en versterkte ambities inzake C02-reductie waartoe IOK oproept. Daarom delen wij graag hun bericht:
De Europese Unie lanceerde een opvolger van het burgemeestersconvenant: ‘Burgemeestersconvenant 2030’. Dit convenant daagt lokale besturen uit om 40% CO2 te reduceren tegen 2030. Het directiecomité van IOK besliste om mee te stappen in dit project en gaf het duurzaamheidsteam opdracht tot verdere uitwerking.
TransLab K wil graag ingaan op de uitnodiging om deze ambities met tal van regionale partners te realiseren. Wij willen graag de stem van burgerinitiatieven inbrengen in dit belangrijke project.
Campina Energie telt momenteel 750 vennoten: bijna uitsluitend burgers die bewust kiezen om via een coöperatief bedrijf actief mee te werken aan de productie van hernieuwbare energie. Met het verzamelde geld participeert Campina Energie voor 20% in de twee windturbines in Turnhout. Die produceerden de voorbije maanden, samen met ontwikkelaar Eneco, op jaarbasis elektriciteit voor 1.120 gezinnen in de Turnhoutse regio.
In de nabije toekomst start Campina Energie een aantal nieuwe zonne-energieprojecten. Daarvoor worden nieuwe vennoten opgeroepen om te participeren, om dus mede-eigenaar te worden en hernieuwbare energie te produceren. Je kan daarvoor terecht bij een regionaal, coöperatief bedrijf. TransLab K wil graag deze mogelijkheid kenbaar maken bij de verschillende transitieprojecten in de Kempen. Meer info: www.campinaenergie.be